[Backup] CÁCH NHẬN BIẾT NGƯỜI NGHIỆN MA TÚY (2019)

17 April, 2019

CÁCH NHẬN BIẾT NGƯỜI NGHIỆN MA TÚY

(Trung tâm Điều dưỡng & Cai nghiện Ma túy Thanh Đa biên soạn)

A - MA TÚY VÀ CÁC CHẤT GÂY NGHIỆN

  1. ĐỊNH NGHĨA:

*   Ma túy là một từ Hán - Việt đã có từ lâu. Ma là tê mê, túy là say sưa. Có lẽ trước đây ông cha ta ám chỉ là thuốc phiện và rượu.

*   Ngày nay ma túy được định nghĩa một cách rộng hơn: ma túy là những chất khi đưa vào cơ thể sẽ tác động vào hệ thần kinh trung ương, gây biến đổi nhận thức, cảm giác, chức năng của hệ thống não bộ. Nếu sử dụng nhiều lần sẽ dẫn đến tình trạng bị lệ thuộc về cơ thể hoặc tâm thần hoặc cả hai. Người sử dụng ma túy do không kiểm soát được bản thân sẽ có những hành vi gây hậu quả nặng nề cho chính mình, gia đình và xã hội.

  1. PHÂN LOẠI MA TÚY:

Tùy theo mục đích, có nhiều cách phân loại ma túy.

A. PHÂN LOẠI THEO PHÁP LUẬT:

  1. MA TÚY HỢP PHÁP:rượu, cà phê, thuốc lá….Một số dược phẩm được sử dụng để chữa trị bệnh, nếu sử dụng quá liều, kéo dài sẽ xảy ra tình trạng nghiện: Benzodiazepines, Secobarbital, Morphine, Amphetamine, Pseudoephedrine, Cocaine...
  2. MA TÚY BẤT HỢP PHÁP:Là những chất bị pháp luật quy định, liệt vào danh sách cấm sử dụng: thuốc phiện, Heroine, Estasy (MDMA).

B. PHÂN LOẠI THEO NGUỒN GỐC:

  1. MA TÚY CÓ NGUỒN GỐC THIÊN NHIÊN:thuốc phiện, cần sa, Cocaine ….
  2. MA TÚY BÁN TỔNG HỢP:Heroine, codeine, LSD…
  3. MA TÚY TỔNG HỢP:Methadone, Mépéridine, Amphetamine…

C. PHÂN LOẠI THEO DƯỢC LÝ:

  1. CÁC CHẤT GÂY ĐÊ MÊ (Stupefiantes):ma túy nhóm OMH (Á phiện, Heroine, Morphine, Codéine…) và các chất tổng hợp (Methadone, Mépéridine, Pethidine, Pentanyl,...).
  2.  CÁC CHẤT KÍCH THÍCH (Stimulantes): Cocaine, Amphetamine, Ecstasy, thuốc lắc, hàng đá…
  3. CÁC CHẤT GÂY ẢO GIÁC (Hallucinogens): LSD (D - Lysergic Acid Diethylamid), Cannabis, Phencyclidine, PCP, Mescaline,…
  4. CÁC THUỐC GIẢI LO ÂU - GÂY NGỦ(Anxiolytic/hypnotic): các loại Benzodiazépines, Barbiturates,…

B – CÁCH NHẬN BIẾT NGƯỜI NGHIỆN MA TÚY

  1. DẤU HIỆU CỦA NGƯỜI NGHIỆNHEROIN
  2. CÁC BIỂU HIỆN THƯỜNG GẶP CỦA NGƯỜI VỪA SỬ DỤNG HEROIN:

Sau khi người sử dụng heroin vừa sử dụng xong một liều heroin thì nhìn chung tinh thần hưng phấn, vẻ mặt sung mãnđỏ mặtmắt đỏ và ướt, trông hoạt bát khác thường. Nếu tuổi còn trẻ, họ thường dễ bị khiêu khích, muốn tìm cảm giác mạnhgây gổ đánh nhau, tự rạch tay, dung thuốc lá đốt chân tay… Các dấu hiệu trên được biểu hiện cụ thể qua các giai đoạn sau:

  • Giai đoạn 1:sau khi dùng 5 – 10 phút, biểu hiện phổ biến nhất là mắt đỏ và trông ướt long lanh, sau đó chuyển qua sụp mi mắtngồi tại chỗmắt lim dimgãi chân tayvò đầu, bứt tóc… thể hiện rõ nhất trong trường hợp dùng thuốc phiện pha lẫn seduxen. Những biểu hiện này người nhà khó phát hiện ra vì nó thường xảy ra ở nơi hút, chích.
  • Giai đoạn 2:sau 10 – 20 phút, mắt đỏ ướt, đồng tử teo, giọng nói khàn khànuống nhiều nước lạnh, tâm lý ở trạng thái hưng phấn caonói nhiều, cử chỉ và động tác thiếu chính xác. Nếu có tật thì tật thường xuyên xuất hiện ở mức cao như vuốt mũinhổ râunặn mụncắn móng taylấy ráy tai
  • Giai đoạn 3:sau 90 phút, người sử dụng heroin tìm chỗ yên tĩnh để thưởng thức cơn phê. Lúc này họ nằm như ngủ, nhưng không ngủ, lại hút nhiều thuốc lá, tàn thuốc vung vãi. Quan sát nơi họ nằm thường thấy chăn màn thủng do tàn thuốc lá rơi vào, bề bộn đồ đạc, người sử dụng heroin sợ tắm, sợ ồn ào.
  1. DẤU HIỆU NHẬN BIẾT SỚM NGƯỜI NGHIỆN HEROIN:

Chúng ta có thể nhận biết sớm một người đã nghiện heroin qua các biểu hiện sau:

-       Thay đổi thất thường giời giấc sinh hoạt: thức khuya, đêm ngủ ít, dậy muộn, ngày ngủ nhiều…

-       Hay tụ tập, đi lại đàn đúm vơi người có đời sống sinh hoạt buông thả như không lao động, không học hành… hoặc chơi than với người sử dụng heroin.

-       Đi lại có quy luật: Mỗi ngày, cư đến một giờ nhất định nào đó, dù đang bận việc gì cũng tìm cách, kiếm cớ để đi khỏi nhà.

-       Thích ở một mình, ít hoặc ngại tiếp xúc với mọi người (kể cả người thân trong gia đình).

-       Tâm trạng thường lo lắng, bồn chồn, đôi khi nói nhiều, hay nói dối loanh quoanh, hay có biểu hiện chống đối, cáu gắt hơn so với trước đây. Hay ngáp vặt, người lừ đừ, mệt mỏi, ngại lao động, bỏ vệ sinh cá nhân. Nếu còn đi học thì thường đi học muộn, trốn học, bỏ giờ học (thường vào giờ nhất định): ngồi trong lớp hay ngủ gật, học lực giảm sút nhanh.

-       Nhu cầu tiêu tiền ngày một nhiều, sử dụng tiền không có lý do chính đáng, thường xuyên xin tiền người than và hay bán đồ đạt cá nhân, gia đình, nợ nần nhiều, ăn cắp vặt, hay lục túi người khác…

-       Trong túi quần, áo, cặp, phòng ngủ thường có các thứ giấy bạc, thuốc lá, kẹo cao su, bật lửa ga, bơm kim tiêm, uống thuốc, thuốc phiện, gói nhỏ heroin.

-       Có dấu kim trên mu bàn tay, cổ tay, mặt trong khuỷu tay, mặt trong mắt cá chân, ở bẹn, ở cổ…

-       Đối với người sử dụng heroin nặng, còn có biểu hiện giảm sút sức khoẻ rõ rệt, thường xuyên ngáp vặt, mắt lờ đờ, da tái, môi thâm, cơ thể hôi hám, ngại tắm, ăn mặc lôi thôi lếch thếch…

-       Người nào càng có nhiều biểu hiện trên thì càng có khả năng mắc nghiện heroin. Bố, mẹ, người than trong gia đình, bạn bè, nhất là những người sống cùng phòng nên chú ý phát hiện sớm người sử dụng heroin để tìm cách giúp đỡ. Vì càng phát hiện sớm, cai sớm, thì càng có khả năng cai được và giảm được nguy cơ nhiễm HIV.

  1. DẤU HIỆU CỦA NGHIỆN MA TÚY TỔNG HỢP DẠNG KÍCH THÍCH

Người nghiện ma tuý tổng hợp thường gặp các triệu chứng thể hiện qua hai mặt cơ thể và tâm thần như sau:

  1. VỀ CƠ THỂ:

+  Tác động chủ yếu trên hệ thần kinh – hệ tim mạch – hệ tiêu hóa.

+  Nóng bừng mặt, xanh xao, tím tái thiếu ô xy, sốt, đau đầu, nhịp tim nhanh, tăng huyết áp, buồn nôn, nôn, mất men răng, thở hụt hơi, run, loạng choạng.

  1. VỀ TÂM THẦN:

-     Người sử dụng ATS có các biểu hiện sau: bồn chồn, loạn khí sắc, mất ngủ, cáu kỉnh, hoảng sợ, lú lẫn, trở nên thù địch, và các triệu chứng của rối loạn lo âu. Ý tưởng liên hệhoang tưởng và các ảo giác cũng có thể xảy ra.

-     Đối với người sử dụng các loại Amphetamin mới, còn có các triệu chứng sau:

-     Triệu chứng ngắn hạnNhịp tim nhanh, run, khô miệng, dị cảm, co cơ, đổ mồ hôi, lơ mơ, mệt mỏi, mất ngủ, choáng váng, ảo thị, nhìn không rõ, hay giật mình, khó tập trung, có cơn nóng lạnh, đánh trống ngực, nhạy cảm với lạnh, dễ cáu kỉnh, mất men răng, nhìn thấy đồ vật lấp lánh, cảm giác thân thiện, gần gũi, quan hệ với người khác.

-     Triệu chứng kéo dài: ngủ lơ mơ, uể oải, đau cơ, mệt mỏi, trầm cảm, căng cơ hàm (nghiến răng), đau đầu, khô miệng, lo âu, buồn rầu, sợ hãi, dễ cáu kỉnh, khó tập trung chú ý, cảm giác thân thiện với người khác.

-     Ngoài ra hầu hết các chất ATS làm tăng nhu cầu tình dục nên người sử dụng ATS quan hệ nam nữ bừa bãihay chích chung kim do đó rất dễ lây nhiễm các bệnh HIV, viêm gan siêu vi, đồng thời do bị kích động người sử dụng ATS hay phóng xe, lạng lách gây tai nạn giao thông cho chính mình và người khác.

CÁC LOẠI TEST NHANH PHÁT HIỆN MA TÚY TRONG NƯỚC TIỂU

 III. THỜI GIAN VÀ HÀM LƯỢNG TỐI THIỂU  ĐỂ CÓ THỂ PHÁT HIỆN MA TÚY TỒN TẠI TRONG NƯỚC TIỂU
CHẤT GÂY NGHIỆN THỜI GIAN PHÁT HIỆN SỚM NHẤT TRONG NƯỚC TIỂU THỜI GIAN CHẬM NHẤT CÒN TỒN TẠI TRONG NƯỚC TIỂU GIỚI HẠN LƯỢNG MA TÚY TỐI THIỂU ĐỂ PHÁT HIỆN TRONG NƯỚC TIỂU
OPIATES (HEROINE – MORPHINE – Á PHIỆN,…) (Hít) 6-8 giờ 2-5 ngày 300mg/ml
METHAMPHETA-MINE (Hút) 05-90 phút 2-4 ngày 1000mg/ml
MARIJUANA (Cần sa) (Hút) Khoảng 30 phút >1-2 điếu (2-3 ngày) >5 điếu (14-30 ngày) 100 mg/ml
COCAINE (Hút) Khoảng 05 phút 2-4 ngày 300mg/ml
BENZODIAZEPINS (Uống) 1 - 2 giờ 4-8 ngày, kéo dài vài tuần, ​khi lạm dụng kéo dài trầm trọng 300mg/ml
Theo NIDA SCREEN CUP OF USA (NIDA: National Institute on Drug of Abuse) Viện quốc gia về lạm dụng ma túy (Hoa Kỳ)
  1. HÌNH ẢNHTỔN THƯƠNG NÃO BỘ NGHIÊM TRỌNG TRÊN NGƯỜI NGHIỆN MA TÚY:

NÃO BỆNH NHÂN NGHIỆN HÀNG ĐÁ (METHAMPHETAMINE)

 

   
Exit mobile version