TRUNG TÂM ĐIỀU DƯỠNG VÀ CAI NGHIỆN MA TÚY THANH ĐA
Cơ Sở 1 : 245 Bình Quới (1051 Xô Viết Nghệ Tĩnh), Phường 28, Bình Thạnh, Tp.HCM
Cơ Sở 2 : 978 Nguyễn Duy Trinh, P. Phú Hữu - Tp.Thủ Đức, Tp.HCM
Điện thoại: (028) 6270 0119 - (028) 3898 6513 - 0982 120 908 THỜI GIAN LÀM VIỆC 24/24
Quen nhau khi thụ án tù, hai người đàn bà lập đường dây buôn ma túy đá từ Lạng Sơn về Hà Nội.
Công an tỉnh Lạng Sơn vừa khởi tố Đỗ Thị Lệ (32 tuổi) và Lý Thanh Nga (42 tuổi) về hành vi mua bán trái phép chất ma túy.
Tang vật gần 7 kg ma túy. Ảnh: C.A
Khoảng 21h30 ngày 25/10, cảnh sát phòng chống ma túy phối hợp với cảnh sát giao thông bắt quả tang Lệ mang theo một cân ma túy đá trên chiếc taxi đi qua xã Đồng Tân (huyện Hữu Lũng).
Tại cơ quan điều tra, Lệ khai mua “hàng” của Nga ở Lạng Sơn để mang về Hà Nội bán kiếm lời. Khám nơi ở của Nga, cảnh sát thu thêm gần 6 kg ma túy đá.
Lệ và Nga tại cơ quan điều tra. Ảnh: C.A
Nhà chức trách cho biết, Lệ và Nga quen nhau khi thụ án tù về tội Mua bán trái phép chất ma túy. Vài năm trước khi được tự do, họ liên lạc lại và quay về "nghề cũ".
NGƯỜI NGHIỆN CẦM KIM TIÊM 'XIN ĐỂU' Ở GIAO LỘ SÀI GÒN
Đứng chờ ở giao lộ, Quốc cầm kim tiêm dính máu, trèo lên cabin hàng trăm xe tải dừng đèn đỏ đề uy hiếp tài xế xin tiền.
Ngày 27/10, Công an quận Bình Tân (TP HCM) tạm giữ Võ Ái Quốc (35 tuổi) để điều tra hành vi Cưỡng đoạt tài sản.
Quốc tại cơ quan điều tra. Ảnh: Q.T
Chiều ba hôm trước, Quốc cầm kim tiêm dính máu ra đứng giao lộ Tân Kỳ Tân Quý - Quốc Lộ 1A (phường Tân Tạo, quận Bình Tân). Khi đèn đỏ, nam thanh niên lái xe tải dừng lại.
Quốc bất ngờ phóng lên cabin, cầm kim đe dọa tài xế: "Anh bị sida, em cho anh xin vài chục". Hoảng sợ, anh Hoàng móc 20.000 đồng đưa thì tên này mới xuống. Cùng lúc, cảnh sát đang theo dõi đã ập đến khống chế Quốc.
Tang vật cảnh sát thu giữ. Ảnh: Q.T
Quốc khai nghiện ma túy nặng và thường xuyên dùng chiêu dọa sida để "xin đểu". Theo cảnh sát, chỉ trong vòng 30 phút, tên này đã thực hiện hơn 10 vụ xin tiền, mỗi lần vài chục nghìn đồng.
"Hắn đã gây ra hàng trăm vụ xin đểu như vậy, do số tiền ít nên không ai đến trình báo", cán bộ điều tra nói.
Bộ trưởng Lao động: 'Cơ sở cai nghiện quá tải vậy ai mà chịu nổi'
Thị sát trung tâm cai nghiện Đồng Nai, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho rằng, cơ sở này quá tải rất lớn, khi chỉ có thể chứa 800 học viên nhưng đã đón nhận gần 1.500 người.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung thăm hỏi các học viên. Ảnh: Phước Tuấn
Chiều 7/11, Bộ trưởng Lao động Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung có chuyến thị sát cơ sở cai nghiện Đồng Nai đóng ở huyện Xuân Lộc. Ông đã vào một số khu trại nam, nữ xem xét chỗ ăn ở của học viên, những nơi vừa bị đập phá. Tại khu nam, ông hỏi các học viên vì sao nghiện và có tâm tư nguyện vọng gì không?
Sau một thoáng chần chừ vì e ngại, nam học viên bày tỏ: "Mong Bộ trưởng quan tâm, đầu tư cơ sở vật chất để chúng tôi chữa bệnh tốt hơn, sớm trở về hòa nhập cộng đồng".
"Mình đã lỡ dính vào ma túy rồi thì cố gắng cai để về với gia đình, có chuyện gì đi nữa thì kiến nghị lên thầy cô, cán bộ chứ không được theo bạn bè đập phá trại, trốn ra ngoài, như vậy là vi phạm nội quy, pháp luật", Bộ trưởng khuyên nhủ.
Sau khi thăm hỏi các học viên, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho rằng, cơ sở vật chất nơi đây đã xuống cấp, quá tải rất lớn."Cơ sở có công suất 800 học viên nhưng nay đã lên đến 1.500, như vậy thì sức nào chịu nổi. Làm sao mà không bức xúc, trốn trại được", ông Dung nói.
Theo Bộ trưởng, hiện nay trên cả nước có 220.000 người trong hồ sơ quản lý sử dụng ma túy, với 132 cơ sở cai nghiện. Tuy nhiên, một số điểm nóng như Hà Nội, TP HCM, Đà Nẵng lại không xảy ra việc trốn trại. Hải Phòng, Bà Rịa - Vũng Tàu có một lần rồi thôi, còn Đồng Nai lại liên tục và phức tạp.
Ông cho rằng, hiện nay Đồng Nai đưa người nghiện vào cơ sở chưa phù hợp, lực lượng cán bộ còn mỏng, chuyên môn còn thấp. "Trước mắt chúng ta cần phân loại, rà soát các học viên. Có sử dụng ma túy nhưng chưa đến mức nghiện thì cho ra; nghiện nhưng có địa chỉ cư ngụ, gia đình bảo lãnh nên trả về địa phương quản lý", ông chỉ đạo.
Bộ trưởng cũng yêu cầu Đồng Nai cần khẩn trương, quy hoạch xây dựng cơ sở cai nghiện đáp ứng yêu cầu, tình hình hiện tại, gắn cai nghiện với phục hồi chức năng, lao động, tạo điều kiện cho học viên có nghề nghiệp để hòa nhập cộng đồng.
Các học viên gây sức ép đòi ra ngoài sáng 7/11. Ảnh: Phước Tuấn.
Nói về việc đưa tất cả người nghiện vào cơ sở ở các địa phương hiện nay, ông Dung cho rằng vẫn có mặt tích cực như cuộc sống sẽ bình an, ổn định trật tự xã hội địa phương. "Tuy nhiên, hạn chế lớn nhất khi đồng loạt vào sẽ gây ra sức ép quá tải, không xử lý tốt sẽ phản tác dụng. Nếu Đồng Nai điều chỉnh được những vấn đề nêu trên thì chắc chắn sẽ hoạt động tốt", ông nói.
Ông Hồ Văn Hà, Chủ tịch UBND huyện Xuân Lộc cũng bày tỏ việc tăng học viên quá nhanh đã gây sức ép lên hoạt động của trung tâm, hoang mang cho người dân khi xảy ra nhiều vụ trốn trại. "Ngoài việc quá tải, chúng ta cần xem xét có hay không chuyện các học viên sử dụng ma túy, chất kích thích trước khi gây rối, đập phá. Một người bình thường không thể trèo cột điện, leo tường, chạy quanh mái nhà... được như vậy", ông Hà trình bày.
Theo ông Hồ Văn Lộc - Phó giám đốc Sở Lao động Thương binh và Xã hội Đồng Nai, cơ sở cai nghiện được thành lập vào ngày 10/10/2015. Hiện trung tâm có 1.481 học viên, trong đó 30% có tiền án tiền sự, 80% sử dụng ma túy đá. Trong khi chỉ có hơn 110 nhân viên, 44 bảo vệ.
"Nguyên nhân chủ yếu của những đợt quậy phá, trốn trại vừa qua là do một số học viên đòi thuốc và xin về không được nên kích động nhiều người cùng tham gia. Đây là những người có tiền án, tiền sự nên công tác vận động, khuyên giải gặp nhiều khó khăn", ông Lộc nói và cho rằng, cơ sở chỉ là nơi chữa bệnh cũng khiến công tác quản lý còn nhiều e dè, đặc biệt là những vụ gây rối.
Bà Nguyễn Hòa Hiệp - Phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai cũng cho rằng, cơ sở cai nghiện Xuân Phú còn nhiều vấn đề chưa phù hợp. "Hiện nay hàng rào tạm bợ, nhà cửa xuống cấp hết sức trầm trọng, trong khi số học viên lại tăng nhanh. Phòng ít nhất có hơn 20 học viên, nhiều nhất là hơn 40 người dẫn đến tâm lý bức bối", bà Hiệp nhấn mạnh.
Theo bà Hiệp, UBND tỉnh cũng đã nhìn nhận được vấn đề bất cập này trước khi các vụ trốn trại xảy ra. "Chúng tôi đã phê duyệt 15 tỷ đồng xây mới 10 phòng ở cho các học viên. Sau sự cố trốn trại tháng trước, tỉnh chi thêm 3 tỷ đồng. Tuy nhiên cũng phải có thời gian, chứ không thể ngày một ngày hai xây xong được", lãnh đạo này nói.
Một phòng được cho có đến 50 học viên ở. Ảnh: Phước Tuấn
Công an tỉnh Đồng Nai cho biết, trong vụ gây rối sáng 7/11, lực lượng đã bắt giữ 103 học viên được cho là cầm đầu kích động đập phá, tấn công cảnh sát. "Chúng tôi đang sàng lọc các học viên này để xem xét có xử lý hình sự hay không. 3 người cầm đầu trong vụ đập phá kích động trốn trại hôm qua đã bị bắt", lãnh đạo công an nói.
Trước đó, ngày 23/10, hơn 500 học viên ở đây cũng đập phá, tràn ra quốc lộ chặn ôtô, xe máy để xin tiền. Khi 80 học viên chưa được bắt về thì ngày 6/11, 133 học viên tiếp tục trốn, đến nay bắt về được 73 người. Hôm nay, hơn 500 học viên tập trung đập phá đòi được ra ngoài, công an phải nổ đạn cay trấn áp.
Philippines tiến hành "cuộc chiến chống ma túy" đẫm máu, giết chết ít nhất 2.400 người chỉ trong 2 tháng, trong khi nước láng giềng Indonesia ban bố tình trạng khẩn cấp về ma túy và mạnh tay với tội phạm ma túy. Tại Thái Lan và Myanmar, ngày càng có nhiều người sử dụng ma túy bị kết án tù dài hạn. Sự phổ biến tăng vọt của methamphetamine buộc các nước Châu Á đưa ra chính sách chống ma túy cứng rắn hơn. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, các chính sách này có thể khiến mọi việc tồi tệ hơn.
Ông Geoff Monaghan, người đã điều tra các băng nhóm ma túy trong suốt 30 năm làm thám tử cho Sở cảnh sát London (Anh), cũng như từng chứng kiến tác động của chính sách chống ma túy hà khắc trong khi làm chuyên gia phòng chống HIV/AIDS tại Nga cho rằng, chiến dịch chống ma túy của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte khiến tình hình bạo lực hơn chứ không thể nhổ sạch mạng lưới buôn bán ma túy.
Bùng nổ Meth
Theo Văn phòng LHQ về Ma túy và Tội phạm (UNODC), số lượng Methamphetamine- một loại ma túy rẻ tiền, có khả năng gây nghiện cao, còn được gọi là Meth - bị thu giữ ở Đông Á và Đông Nam Á tăng gần 4 lần, từ 11 tấn vào năm 2009 lên 42 tấn vào năm 2013, chỉ đứng sau khu vực Bắc Mỹ. Theo UNODC, Meth là mối quan ngại chính tại 9 quốc gia Châu Á, gồm Indonesia, Philippines, Thái Lan, Nhật Bản và Hàn Quốc.
Các chuyên gia cho rằng, sự gia tăng đột biến trong sản xuất và sử dụng Meth ở Châu Á là do phản ứng không hiệu quả và thậm chí phản tác dụng của chính phủ các nước. Họ cho rằng, chính sách kiểm soát ma túy của các nước Châu Á đang nghiêng về việc áp dụng biện pháp mạnh tay với tội phạm sử dụng ma túy mà không tấn công bắt giữ các ông trùm đứng sau các vụ buôn bán. Họ cũng cho rằng, cần giảm nhu cầu sử dụng ma túy bằng cách lập thêm các trung tâm cai nghiện chất lượng hơn.
Việc sản xuất diễn ra hầu hết ở khu vực vô luật lệ phía tây Myanmar. Lào và Thái Lan là các tuyến đường buôn bán lớn. Ma túy được vận chuyển bằng đường bộ, dọc theo sông Mekong, phân phối khắp khu vực Đông Nam Á và Trung Quốc.
Một người đàn ông đang tiêm ma túy trên một đường phố ở Man Sam, bang Shan, Myanmar. Ảnh: Reuters
Hệ lụy xã hội
Bùng nổ Meth gây hậu quả rất lớn cho xã hội: y tế quá tải, nhà tù đông đúc, gia đình và cộng đồng bị xé nát.
Năm 2003, Thái Lan phát động "cuộc chiến chống ma túy", giết chết khoảng 2.800 người trong 3 tháng. Số liệu cho thấy cuộc chiến này của Bangkok không thể tác động lâu dài đến việc chặn nguồn cung cấp hoặc giảm nhu cầu sử dụng ma túy trong nước. "Thế giới thất bại trong cuộc chiến chống ma túy, không chỉ riêng Thái Lan", Bộ trưởng Tư pháp Thái Lan Paiboon Koomchaya cho biết. Ông Paiboon muốn thay đổi chính sách nhằm giảm số người bị bắt vì tàng trữ và sử dụng ma túy. Cho đến nay, Thái Lan tiếp tục bỏ tù hàng ngàn người sử dụng ma túy nhỏ lẻ, với khoảng 70% trong số 300.000 tù nhân là tội phạm ma túy.
Khó xử lý
Nghiện Meth khó điều trị, tốn kém và tốn thời gian. Sử dụng lâu dài loại ma túy này có thể gây ra những thay đổi trong cấu trúc và chức năng não.
Hồi tháng 3, Tổng thống Mỹ Barack Obama cho rằng, nghiện ma túy nên được xem là "một vấn đề y tế công cộng chứ không phải là vấn đề tội phạm". Tuy nhiên, chính sách của các nước Châu Á đang chuyển động theo hướng ngược lại, với việc cai nghiện ma túy không được quan tâm đầy đủ.
Chưa đến 1% người sử dụng ma túy ở Indonesia được cai nghiện trong năm 2014. Tại Thái Lan, hàng ngàn người nghiện bị giữ trong các trại giam quân đội trong 4 tháng. Tỷ lệ tái nghiện khoảng 60-90%.
Cuộc chiến ma túy ở Thái Lan và bài học cho Philippines
Khi Philippines đang tiến hành cuộc chiến chống ma túy quyết liệt, Thái Lan lại đang lùi bước sau một thời gian áp dụng chính sách đàn áp tội phạm mạnh tay.
Cảnh sát Philippines kiểm tra thi thể một nghi phạm ma túy bị sát hại trên phố. Ảnh: Reuters
Cách đây vài tháng, tạp chí Harper's Magazine đăng tải một bài bình luận dài của tác giả Dan Baum có tiêu đề "Hợp pháp hóa tất cả". Ngay cả khi quá trình hợp pháp hóa nhanh chóng cần sa diễn ra tại Mỹ, việc bài báo kêu gọi hợp pháp hóa toàn bộ các loại ma túy rõ ràng là điều quá cực đoan trong mắt báo giới chính thống Bắc Mỹ, theo Al Jazeera.
Vậy nhưng trong vài ngày gần đây, một đề xuất ấn tượng không kém tại khu vực châu Á vốn đầy tính truyền thống, bảo thủ lại đang được bàn luận sôi nổi tại Thái Lan. Đó là đề tài hợp pháp hóa việc sử dụng cần sa trong y tế và thậm chí hợp pháp hóa ma túy đá. Điều này có phần tương đồng với Bồ Đào Nha, nơi người dùng ma túy không bị xử phạt mà chỉ bị đưa vào trại cai nghiện.
Điều đáng chú ý là những đề xuất trên không đến từ các nhà hoạt động nhân quyền hay các nhóm xã hội tiến bộ, mà lại do chính phủ Thái Lan đưa ra.
Tướng Paiboon Koomchaya, bộ trưởng tư pháp, ngày càng thúc đẩy quan điểm rằng chính sách chống ma túy của Thái Lan "suốt thời gian qua đã sai lầm hoàn toàn", và kêu gọi chỉ xem việc lạm dụng ma túy là một vấn đề về y tế, không phải tội phạm.
Điều này hoàn toàn khác thường khi so với những gì đang diễn ra tại Philippines, nơi AP tuần này đưa tin số người thiệt mạng trong cuộc chiến chống ma túy do Tổng thống Rodrigo Duterte phát động đã vượt ngưỡng 3.000 người.
Nhiều câu chuyện về các nạn nhân đã xuất hiện trên mặt báo, gây đau lòng và giận dữ. Khi cuộc chiến chống ma túy lan rộng và mức độ đau thương ngày càng được soi xét kỹ lưỡng hơn, tình hình sẽ xấu đi, cây bút Maher Sattar của Al Jazeera nhận xét.
Bài học Thái Lan
Thái Lan biết rõ điều này. Họ cũng từng thực hiện cuộc chiến chống ma túy rất quyết liệt. Giờ đây, 13 năm sau, họ vẫn đang phải đo đếm thiệt hại. Cây bút Maher Sattar cho rằng điểm tương đồng giữa trường hợp của Thái Lan và Philippines là rất rõ ràng và Manila nên chú ý tới việc này nhiều hơn.
Tháng 2/2003, khi thủ tướng Thái Lan lúc đó là Thaksin Shinawatra phát động chiến dịch chống ma túy, họ đã bị chỉ trích bởi các nhóm hoạt động nhân quyền. Thế nhưng, chiến dịch đó lại nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của công chúng, những người có chung quan điểm rằng những kẻ buôn bán và lạm dụng ma túy là hiểm họa của xã hội.
Không lâu sau, báo giới đã tổng kết con số người thiệt mạng lên tới hàng nghìn. Một cuộc điều tra độc lập xác định hơn 2.800 người đã bị giết. Tồi tệ hơn, một cuộc điều tra chính thức đã nêu ra những hoài nghi về việc liệu một nửa số những người bị giết hại có thực sự dính líu đến ma túy hay không.
Thời điểm đó số lượng tù nhân cũng tăng vọt, và Thái Lan giờ vẫn đau đầu với việc giam giữ 321.347 tù nhân, 70% trong số đó bị khép các tội danh liên quan đến ma túy. Rất nhiều trong số phạm nhân này bị bắt khi còn là trẻ vị thành niên. Họ phải chịu những bản án dài hàng chục năm vì những tội danh không mấy nghiêm trọng.
Số lượng tù nhân tại Thái Lan giờ tương đương 40% lượng tù nhân của toàn khu vực ASEAN, cho dù nước này chỉ chiếm 10% dân số khu vực.
Năm 2003, ông Thaksin đã bối rối trước sự gia tăng của yaba, còn gọi là "ma túy điên" - một dạng ma túy đá trong khu vực. Bất chấp các vụ giết chóc và tiêu hủy, số người sử dụng yaba vẫn tăng mạnh tại Thái Lan và nhiều quốc gia láng giềng.
Cơ quan chống ma túy của Liên Hợp Quốc ước tính rằng doanh số buôn bán ma túy đá và heroin tại khu vực Tam giác Vàng - nằm gần biên giới Myanmar, Lào và Thái Lan, nơi hoạt động sản xuất ma túy nở rộ - lên tới 30 tỷ USD/năm, cao hơn cả tổng sản phẩm quốc dân (GNP) của Lào và Campuchia cộng lại.
Tất cả những điều này đã dẫn tới sự thức tỉnh trong hàng ngũ lãnh đạo cấp cao của Thái Lan. Họ chủ trì những bàn thảo nghiêm túc ở cấp cao để xem xét lại vấn đề.
Việc hợp pháp hóa hoàn toàn có thể mở ra triển vọng lớn về việc đánh thuế các loại ma túy, và cũng sẽ giúp đưa các cơ sở sản xuất ma túy đá ra khỏi những phòng thí nghiệm bí mật trong rừng, đến những nơi sạch sẽ hơn, được quản lý tốt hơn.
Dù vậy không nhiều người tin rằng một bước đi như vậy là thực tế.
"Nhiều người Thái vẫn ủng hộ hết mình cuộc chiến chống ma túy, dẫn tới một diễn biến lạ kỳ là chính quyền quân sự đang phải xem xét thận trọng những đề xuất họ lo ngại là quá cấp tiến trong mắt công chúng", Maher Sattar viết.
Xem thêm: Góc tối trong chiến dịch truy quét ma túy ở Philippines
20 năm thanh tẩy 'thành phố sát nhân' định hình phong cách Duterte
Sự quyết liệt trong cuộc chiến chống ma túy ở Philippines dường như đã lan sang Indonesia khi mà các quan chức cấp cao của nước này đang lên kế hoạch tăng cường thêm nhân lực và vũ khí hạng nặng cho cảnh sát.
Cảnh sát Indonesia thu giữ lượng ma túy lớn
Cả Indonesia và Philippines đều "tuyên chiến với ma túy". Trong khi Indonesia hiện đang tập trung vào việc tử hình tội phạm ma túy trong khi Philippines tiến hành chiến dịch đàn áp ma túy mạnh tay với hơn 2.400 người chết chỉ trong vòng hơn 2 tháng.
Lãnh đạo 2 nước sẽ gặp nhau vào cuối tuần này ở thủ đô Jakarta, Indonesia và một trong những chủ đề thảo luận sẽ là cách thức xóa bỏ nạn buôn bán ma túy ở khu vực.
Ông Budi Waseco, Giám đốc cơ quan chống ma túy của Indonesia (BNN) nói: hiện BNN đang trong quá trình trang bị thêm vũ khí, điều tra viên, công nghệ cũng như chó nghiệp vụ để chống lại ma túy tại Indonesia – một trong những thị trường lớn nhất ở khu vực.
Ông Waseco cũng cho biết: “Tôi tin là cuộc chiến chống ma túy ở Indonesia sẽ không kém phần quyết liệt so với Philippines bởi tệ nạn ma túy ở Indonesia cũng tồi tệ như ở Philippines”.
"Cuộc đời của kẻ buôn ma túy là vô nghĩa vì đã giết nhiều người. Tại sao chúng ta phải trân trọng sự sống đó?", ông nhấn mạnh.
Tuy nhiên, phát ngôn viên Slamet Pribadi của BNN lại cho rằng Indonesia sẽ không cứng rắn như Philippines bởi: “Hình phạt của Indonesia sẽ phù hợp với pháp luật ở đất nước của chúng tôi và các tiêu chuẩn của quốc tế”.
Tại Indonesia, tội phạm liên quan tới ma túy đều bị xử rất nặng, có thể bị tử hình. Tổng thống Indonesia Joko Widodo từng nhấn mạnh, ma túy là mối đe dọa nghiêm trọng không kém gì khủng bố vì cái chết trắng này đang giết chết ít nhất 40 người/ngày tại Indonesia và khẳng định rằng các biện pháp này là cần thiết.
Tại Philippines, kể từ khi Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte nhậm chức vào tháng 6 vừa qua, 2.400 người đã thiệt mạng trong "cuộc chiến chống ma túy" của ông. Chiến dịch đẫm máu này cũng thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận quốc tế. Nhiều nước và Liên Hợp Quốc đã lên án sự cứng rắn quá mức của chính quyèn Philippines.
Nhưng Tổng thống Duterte không dừng lại ở đó. Ông cam kết sẽ còn "nhiều người nữa bị giết" trước khi Philippines đạt được mục tiêu sạch bóng tội phạm ma túy.
Được truyền cảm hứng từ cuộc chiến chống ma túy ở Philippines, Indonesia đang có kế hoạch đẩy mạnh cuộc chiến ở nước mình - một trong những thị trường ma túy lớn nhất khu vực.
Cả 2 quốc gia Đông Nam Á này đều chống ma túy quyết liệt nhưng theo cách khác nhau. Trong khi Indonesia mạnh tay xử tử tội phạm ma túy thì Philippines trấn áp đẫm máu các nghi phạm liên quan tới ma túy mà không cần xét xử. Theo Reuters, lãnh đạo 2 nước dự kiến gặp nhau vào cuối tuần này ở thủ đô Jakarta và một trong những chủ đề thảo luận chính nhiều khả năng là các biện pháp loại bỏ nạn buôn lậu ma túy.
Ông Budi Waseso, người đứng đầu Cơ quan Phòng chống ma túy quốc gia Indonesia (BNN), hôm 6-9 cho biết BNN đang tăng cường vũ khí, điều tra viên, công nghệ và chó nghiệp vụ cho lực lượng cảnh sát. Tuy nhiên, ông Slamet Pribadi, phát ngôn viên BNN, cho hay Indonesia sẽ không cứng rắn như láng giềng. “Hình phạt phải tuân theo luật pháp Indonesia và phù hợp luật quốc tế” - ông này nhấn mạnh.
Một lớp học nhảy Zumba dành cho người nghiện đầu hàng ở huyện Ususan, thủ đô Manila Ảnh: New York Times
Kể từ khi Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte lên nắm quyền hồi tháng 6, đã có gần 3.000 người bị giết trong cuộc chiến chống ma túy (tính đến ngày 1-9). Trong số này, 929 người bị cảnh sát giết chết và số còn lại “bị giết ngoài vòng pháp luật”. Ông Duterte cho rằng có khoảng 3,7 triệu người trong tổng dân số 100 triệu ở Philippines nghiện ma túy và đổ lỗi cho họ gây ra tội ác, từ cưỡng hiếp, trộm cắp đến cướp giật... Thống kê của chính quyền cho thấy các vụ phạm pháp tại Philippines đã giảm 49% so với năm ngoái.
Bất chấp nhiều chỉ trích trong và ngoài nước, giới chức trách Philippines vẫn đánh giá chiến dịch khá thành công khi có đến 687.000 người dính líu đến ma túy ra đầu hàng, một con số vượt quá sự kỳ vọng. Tuy nhiên, con số khổng lồ này chỉ ra một thực trạng khác: Chính quyền Tổng thống Duterte thiếu sự chuẩn bị trong việc hỗ trợ cai nghiện khiến hầu hết họ phải tự chống chọi, theo báo The New York Times.
Tính trên cả nước có chưa đến 50 cơ sở cai nghiện đủ tiêu chuẩn và hầu hết đã chật kín. Philippines còn thiếu bác sĩ và tư vấn viên dành cho người nghiện. Để khắc phục, chính phủ đang xây thêm trung tâm cải tạo ở các căn cứ quân sự và tổ chức các buổi hướng dẫn giúp người nghiện tự cắt cơn, theo TS Bernardino Vicente, người đứng đầu nhóm phát triển dự án này. Ông Vincente cho biết thêm kinh phí để điều trị người nghiện có thể lên tới hàng tỉ USD.
Không chỉ thiếu sự hỗ trợ, khoảng 15.000 người ra đầu hàng đã bị bắt và đưa đến những nhà tù đông đúc khét tiếng hoặc thậm chí là bị bắn chết. Ví dụ cho trường hợp sau là trùm ma túy Melvin Odicta. Được thả ra sau khi đầu thú cuối tháng trước, Odicta và vợ bị một tay súng không rõ danh tính bắn chết chỉ 3 ngày sau đó.
