SGPP – Cai từ tại gia cai qua… điện thoại

31 August, 2022

Cai từ tại gia cai qua... điện thoại


Cai nghiện ma túy là vấn đề được xã hội quan tâm. Tuy nhiên, hiện không ít gia đình và người nghiện thiếu kinh nghiệm và hiểu biết dẫn đến kết quả cai nghiện không thành công, thậm chí còn gây ra những hậu quả khó lường… Bên cạnh đó, một số bác sĩ, lương y bị biến chất đã và đang lợi dụng việc cai nghiện để bán thuốc, tổ chức cai nghiện chui… Hậu quả là gia đình và người nghiện đã khổ càng thêm khổ.


Cắt cơn là xong?

Trong vai người nghiện đi tìm bác sĩ về cai tại gia đình, người đầu tiên chúng tôi tìm đến là bác sĩ Mai Thanh Long. Bác sĩ Long khẳng định mình đang công tác tại bệnh viện N.A. (quận 8). Thay vì gặp bệnh nhân trao đổi thông tin và tư vấn cho chúng tôi cụ thể về quy trình, lập hồ sơ, làm xét nghiệm HIV, kiểm tra chức năng gan, thận thì với lý do chuẩn bị tới giờ cho thuốc bệnh nhân, bác sĩ Long đã “vào đề” ngay lập tức: “Việc cắt cơn, cai nghiện có thể thực hiện bằng 2 cách, hoặc vào trung tâm (Trung tâm Nhân Ái, đường Cao Lỗ, quận 8) hoặc tại gia. Giá cắt cơn tại gia 7 triệu đồng, tại trung tâm là 10 triệu đồng. Thủ tục đầu tiên là đóng 50% kinh phí (3,5 hoặc 5 triệu đồng), sau 3 ngày cắt cơn gia đình sẽ phải đóng số tiền còn lại”.


Một số loại biệt dược chống tái nghiện ma túy được rao trên mạng.


Khi chúng tôi hỏi rõ việc cắt cơn và chống tái nghiện như thế nào thì bác sĩ Long cho biết việc cắt cơn có thể áp dụng nhiều cách, có thể cai khô, dùng thuốc ngủ hoặc bằng nhiều loại thuốc chuyên biệt khác trong từng trường hợp cụ thể. Còn về thuốc chống tái nghiện có thể dùng Danapha Natrex (Naltrexone) hoặc Rivea (thuốc của Pháp) tùy theo điều kiện của gia đình. Lấy cớ cai nghiện tại gia sẽ không được cấp giấy chứng nhận hoàn thành cai nghiện như ở cơ sở, chúng tôi tạm rút êm.


Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, hình thức cai nghiện tại gia là hình thức cai chui. Bác sĩ Lê Minh Hải, Trưởng phòng Quản lý dịch vụ y tế Sở Y tế TPHCM, cho biết, đến nay Sở Y tế TPHCM chưa cấp phép hoạt động cai nghiện tại gia cho bác sĩ, chỉ cho phép cai nghiện tại các trung tâm, cơ sở cai nghiện có đầy đủ trang thiết bị máy móc và có các bác sĩ chuyên môn về tâm lý, y tế… Việc cai nghiện phải tuân thủ các quy trình quản lý chặt chẽ mới có hiệu quả. Bên cạnh đó, quá trình sử dụng các loại thuốc cắt cơn, giải độc có thể gây phản ứng nên bệnh nhân phải có bác sĩ trực bên cạnh và có trang thiết bị cần thiết để có thể cấp cứu người bệnh khi tai biến xảy ra.


Không riêng ở TPHCM, nhiều địa phương khác cũng có không ít bác sĩ cai nghiện chui. Thậm chí, dù cai nghiện chui nhưng bác sĩ Trần Thị Hồng Thu (ngụ tại Lạc Trung, Hai Bà Trưng, Hà Nội) rêu rao: “Cai nghiện với tinh thần quyết tâm và sự hỗ trợ hiệu quả, trách nhiệm của chúng tôi, nhất định bạn sẽ nói “không” với ma túy một cách dễ dàng “cho không lấy, thấy không chơi””.


Nhưng khi tìm hiểu phòng cai nghiện của bác sĩ mới thực sự bất ngờ về “tinh thần và trách nhiệm” của bác sĩ Thu. Không cần gặp bệnh nhân, không cần thăm khám, bệnh nhân có thể được cai nghiện qua “đường bưu điện” bằng cách mua thuốc cắt cơn trong vòng 15 ngày với giá 1,2 triệu đồng. Sau đó có thể dùng các thuốc chống tái nghiện tùy theo lựa chọn của gia đình như Natrex, Rivea, Depade, Abernil… Nếu gia đình muốn cai nghiện tại trung tâm thì giá cao hơn.


Khi nghe chúng tôi hỏi về việc uống thuốc như thế có nguy hiểm gì không, bác sĩ Thu trấn an: “Tôi là bác sĩ, tôi làm công tác cai nghiện tại bệnh viện tâm thần ban ngày và trung tâm cai nghiện tư nhân (đều ở Hà Nội). Anh cứ mua thuốc về uống, chỉ cần chuyển tiền qua tài khoản của tôi rồi cho địa chỉ tôi sẽ gửi thuốc và hướng dẫn sử dụng qua đường bưu điện, đảm bảo cai nghiện dễ dàng”.


Thuốc cai, mua đâu cũng có
​Các chất Buprenorphine (trong Subutex) và Flunitrazepam (trong Rohypnol 1mg) đều là chất ma túy được ghi tại danh mục II, danh mục III, Nghị định số 67/2001/NĐ-CP ngày 1-10-2001 và NĐ/163/2007/NĐ-CP ngày 1-10-2001 ban hành danh mục các chất ma túy và tiền chất gây nghiện, do đó, nằm trong quy định cấm buôn bán, tàng trữ. Trong những trường hợp cần thiết việc sự dụng phải được giám sát theo chỉ định của bác sĩ.
 

Tại Việt Nam, hiện Bộ Y tế chỉ mới cho phép sử dụng 2 loại thuốc chống tái nghiện là Methadone và Naltrexone (Danapha Natrex 50), còn các dạng thuốc phiện như Subutex, Mooc-phin, Sedusen, hay các loại thuốc chống tái nghiện như Revia, Depande, Arbenil… đều chưa được cấp phép sử dụng vì khả năng gây nghiện, gây ngộ độc cao, thậm chí dễ bị đối tượng nghiện ma túy sử dụng bằng đường tiêm chích.


Kể cả đối với Danapha Natrex 50, khi sử dụng cũng phải tuân thủ nhiều quy định, phải theo chỉ định của bác sĩ, tuân thủ đúng phác đồ điều trị, nếu không sẽ gây hội chứng cai, có thể khiến người bệnh tử vong.


Thuốc cũng không được sử dụng cho phụ nữ mang thai (có khả năng gây quái thai), người bị tâm thần, người bị suy gan, suy thận… Tuy nhiên, các loại thuốc này đang được bán và sử dụng tùy tiện.


BS Trần Thị Hồng Thu rao bán thuốc cai nghiện, chống tái nghiện với nhiều mức giá.


Khi nghe chúng tôi hỏi mua Subutex, bác sĩ Thu cho biết, giá mỗi viên Subutex 700.000 đồng. Nếu mua với số lượng nhiều (20 viên trở lên) sẽ giảm giá. Khi nghe tôi cho biết đang ở TPHCM, bác sĩ Thu liền nhắn tên, địa chỉ và số tài khoản ngân hàng và nói: “Em cứ chuyển tiền vào tài khoản này sẽ nhận được thuốc qua đường bưu điện”. Lấy lý do việc sử dụng thuốc phải theo chỉ định của bác sĩ để từ chối mua, tôi liền được bác sĩ Thu trấn an: “Cứ mua đi, tôi chỉ cách cho sử dụng. Cứ bẻ thuốc ra làm 4, mỗi lần ngậm 1/4 viên, đặt vào dưới lưỡi”.


Cũng qua điện thoại, bác sĩ Thu còn hướng dẫn nếu muốn cai hẳn ma túy thì sau khi sử dụng Subutex một thời gian có thể chuyển sang dùng Natrex, Rivea, Cedemex, Depande hoặc Abernil để chống tái nghiện với giá từ 30.000 - 45.000 đồng/viên. Tương tự, bác sĩ Long, ngoài việc nhận cai nghiện tại gia cũng rao bán thuốc cai nghiện, chống tái nghiện Natrex 50 và Revia.


Theo tìm hiểu của chúng tôi, tại một số cửa hàng dược phẩm tại TPHCM cũng có bán “hàng xách tay” là các loại thuốc cấm như Contrama, Topaglic, Rivea, Subutex. Thậm chí trên đường Châu Văn Liêm (quận 5, TPHCM) khi tôi hỏi mua Subutex, một phụ nữ bán thuốc lá, thuốc kích dục lấy ra một viên thuốc màu trắng cho biết giá 800.000 đồng/viên.


Tiến Đạt