http://nld.com.vn/

Cơ sở cai nghiện tệ hơn nơi tạm giam

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhận xét như vậy tại hội nghị trực tuyến toàn quốc về công tác phòng, chống và cai nghiện ma túy, tổ chức ngày 23-12

tuoitre.vn

HÍT BÓNG CƯỜI, MỖI NĂM 15 NGƯỜI MỸ CHẾT

tuoitre.vn

THANH NIÊN NGHI NGÁO ĐÁ ĐỐT NHÀ TẠI PHỐ TÂY SÀI GÒN

vnexpress.net

TẠI SAO KẺ 'NGÁO ĐÁ' DỄ GIẾT NGƯỜI HÀNG LOẠT?

Người sử dụng ma túy đá sau một thời gian mà ngưng đột ngột thường bị ảo giác, rối loạn nhận thức, dễ kích động, chỉ cần một lời nói tưởng chừng vô hại cũng có thể khiến họ bị kích động và ra tay giết người.

Ảnh minh họa: Health.

Ma túy đá (hay chấm đá, hàng đá) là tên thường gọi của loại ma túy tổng hợp có chứa methamphetamine, chất này có nguồn gốc từ amphethamine. Amphethamine là chất kích thích thần kinh trung ương, lần đầu tiên được tổng hợp thành công ở Đức vào năm 1887. Đến năm 1920 nó được dùng để điều trị hen phế quản. Năm 1932 amphethamine được cho vào thuốc xịt mũi với tác dụng làm thông mũi, họng.

Các nghiên cứu cho thấy amphethamine gây tác hại đến hệ thần kinh trung ương nên Cục quản lý thuốc và thực phẩm Mỹ (FDA) đã cấm amphethamin dạng hít vào năm 1954. Từ đây người ta bào chế ra methamphethamin (viết tắt là meth) được sản xuất theo công thức có độ tinh khiết cao hơn. Chất này ở dạng tinh thể có màu trắng trong giống như thủy tinh nên được gọi là đá, đây chính là ma túy đá. Meth được tạo ra từ phản ứng methy hóa amphethamin, với tác dụng kích thích thần kinh trung ương mạnh, kéo dài và độc hơn rất nhiều so với amphethamin.

Meth dễ tan trong nước, có thể sử dụng đường hít và tiêm. Chất này cũng dễ tan trong lipid nên hấp thụ vào cơ thể nhanh, dễ dàng xuyên qua hàng rào máu não. Cơ chế tác động của 2 chất này cũng có sự khác nhau: Amphethamin gián tiếp ức chế tái hấp thu các chất dẫn truyền thần kinh làm cho các chất dẫn truyền tồn tại lâu hơn tại các khe synapse (điểm giao giữa các tế bào thần kinh với nhau hoặc với tế bào khác). Trong khi đó, meth có tác dụng kích thích mạnh và trực tiếp lên hệ thống thần kinh trung ương.

Meth có tính chất gây nghiện mạnh vì nó phóng thích gần như ngay lập tức chất dopamine tại não, đây là chất trung gian hóa học tạo ra cảm giác sảng khoái. Theo cơ chế thông thường, khi con người vui vẻ, não sẽ tiết ra hormone nội sinh dopamine đem lại cảm giác hưng phấn, hoặc khi buồn phiên, căng thẳng, chất này cũng được tiết ra để xoa dịu hệ thần kinh, giúp cơ thể cân bằng. Sau đó, dopamine sẽ được tái hấp thu trở lại não để dự trữ cho lầu sau. Tuy nhiên ở những người sử dụng ma túy đá, chất meth kích hoạt cơ chế giải phóng dopamine ồ ạt vào hệ thần kinh làm cho cơ thể sảng khoái cao độ mà ngăn chặn sự hấp thu trở lại. ''Đập đá'' một thời gian dài sẽ làm cho cơ thể cạn kiệt dopamine.

Nghiên cứu cho thấy khi sử dụng meth, lượng dopamine được phóng thích nhiều gấp 3 lần cocain, gấp 4 lần so với heroin. Ngoài ra meth còn giải phóng các chất dẫn truyền thần kinh khác thuộc nhóm catetrolamin (như epinephrine, norepinephrine) và serotomin (liên quan đến tác động gây ảo giác). Không chỉ ngăn chặn tái hấp thu các chất dẫn truyền thần kinh, meth còn làm đảo ngược hoạt động của các chất này và làm ngưng hoạt động của dopamine tại các điểm tiếp nhận. 

Hiệu ứng cấp tính do sử dụng meth xảy ra khi có tình trạng dư thừa nhóm chất dẫn truyền thần kinh catetrolamin và serotomin trong não. Lúc này, người sử dụng cảm thấy kích thích và sảng khoái cao độ làm tăng sự tỉnh táo và tập trung chú ý, tăng động lực, khí sắc, năng lượng, giảm sự thèm ăn. Các rối loạn tức thời có thể gồm lo âu, bồn chồn, mất ngủ. Chỉ trong vòng vài ngày tiếp xúc với đá, con nghiện đã bị thay đổi sinh lý não và giảm chất dẫn truyền thần kinh trung ương dopamine.

Sử dụng meth càng nhiều càng làm cạn kiệt catetrolamin và serotomin, gây mệt mỏi, trầm cảm, hôn mê, mất sảng khoái, phá vỡ tính toàn vẹn của hệ thống thần kinh trung ương, tế bào thần kinh và hệ thống dẫn truyền thần kinh. Meth làm thay đổi trạng thái cân bằng sinh hóa và cấu trúc của não, suy giảm chức năng nhận thức, lời nói và hình ảnh, suy giảm trí nhớ. Sử dụng kéo dài có thể bị trầm cảm, mất khoái cảm, lo âu, hoang tưởng, ảo thanh và ảo thị. Tùy theo thể trạng và đặc điểm của mỗi cá nhân sử dụng meth sẽ gây ra các loại ảo giác, hoang tưởng khác nhau. Chẳng hạn, sợ bị giết nên luôn mang theo dao bên mình để tự vệ hoặc nhìn chân người khác lại tưởng là con rắn nên dùng hung khí cắt đứt chân để ''giết rắn''...

Hiện nay, meth thường được sử dụng theo hình thức nuốt hoặc hít. Nó còn được pha trộn với các loại ma túy khác và bán ra thị trường với tên gọi là ''thuốc lắc" gây ảo giác, thường được sử dụng tại các địa điểm vui chơi. Nhiều nghiên cứu cho thấy meth dạng tinh thể có tác hại tâm lý và gây nghiện cao hơn các dạng khác. Qua một thời gian sử dụng mà ngưng đột ngột sẽ dẫn đến sự thiếu hụt dopamine và serotomin trầm trọng gây ra tình trạng rối loạn nhận thức, ảo giác, dễ kích động. Thời gian vừa qua xảy ra nhiều vụ án nghiêm trọng liên quan đến đối tượng sử dụng ma túy đá. Mới đây nhất là vụ nghi phạm sát hại 4 bà cháu ở Quảng Ninh chỉ vì câu nói tưởng chừng như vô hại của một đứa trẻ.

CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÒNG CHỐNG TÁI NGHIỆN MA TÚY NHÓM OMH (OPIUM – MORPHINE – HÉROINE)

1/ MỤC TIÊU:

-   Cho người cai nghiện sử dụng thuốc NALTREXONE để đối tượng không còn thèm nhớ và tìm kiếm ma túy.

-   Hoặc sử dụng thuốc Methadone là một chất gây nghiện nhưng ít độc hại hơn Heroin, giá cả rẻ hơn Heroin.

-   Methadone sử dụng uống nên không gây lây nhiễm các bệnh HIV/AIDS, viêm gan siêu vi B - C

-   Việc điều trị thuốc Naltrexone hoặc Methadol phải tùy thuộc vào hoàn cảnh, bệnh lý từng đối tượng

-   Trang bị cho người nghiện kỹ năng vượt qua cảm giác thèm thuốc, ví dụ bỏ qua không chú ý đến cảm giác của bản thân, giữtâm hồn vững vàng, luyện tập hô hấp hít thở sâu đều đặn bằng ý chí, các phương pháp thiền kết hợp với kỹ năng tư vấn - liệu pháp tâm lý - liệu pháp giáo dục - liệu pháp xã hội.

-   Trang bị cho người nghiện khả năng sử lý tình huống nguy cơ cao. Ví dụ tham gia vui chơi giải trí, văn hóa thể thao, làm những việc hữu ích như giúp đỡ bạn nghiện, sống cuộc sống điều độkhông cần tời bất kỳ một chất gây nghiện nào, nhất là rượu.

-   Chuẩn bị tinh thần đối phó với tình huống có thể bị sa ngã khi có thời cơ như đi phép, thấy có ma túy trong tầm tay.

ĐIỀU TRỊ BẰNG THUỐC CHO

NGƯỜI NGHIỆN MA TÚY NHÓM OMH

(OPIUM * MORPHINE * HEROIN)

(THUỐC PHIỆN * MOCPHIN * HÊ-RÔ-IN)

CHỐNG TÁI NGHIỆN MA TÚY NHÓM OMH BẰNG THUỐC NALTREXONE	THAY THẾ  ĐIỀU TRỊ NGHIỆN NHÓM OMH BẰNG THUỐC METHADONE
I. KHÁI QUÁT: 1. Naltrexone là chất đối kháng nhóm OMH. 2. Naltrexone được sử dụng để loại trừ cảm giác thèm nhớ ma túy nhóm OMH. 3. Naltrexone không gây nghiện. 4. Uống thuốc 3 lần / tuần. 5. Ngừng thuốc Naltrexone bệnh nhân không bị hội chứng cai.	I. KHÁI QUÁT: 1.  Methadone là chất đồng vận nhóm OMH 2.  Methadone được sử dụng để thay thế khoái cảm của ma túy nhóm OMH. 3.  Methadone là chất gây nghiện. 4.  Uống thuốc mỗi ngày. 5.  Ngừng thuốc Methadone bệnh nhân bị hội chứng cai.
II. DƯỢC LỰC HỌC:    -  Naltrexone vào hệ thần kinh Trung ương bịt lỗ khóa các thụ thể µ, k, Δ, … ở các recepter của não, vô hiệu hóa các tác dụng gây nghiện của các chất nhóm OMH.	II. DƯỢC LỰC HỌC:    -  Methadone vào hệ thần kinh Trung ương tác động vào các thụ thể µ, k, Δ, … ở các recepter của não: tác dụng giảm đau, êm dịu, giảm hô hấp, giảm ho, gây khoái cảm nhưng yếu hơn nhóm OMH.
III. DƯỢC ĐỘNG HỌC 1. Hấp thu:    + Hấp thu nhanh qua đường uống    + Nồng độ phân bổ trong huyết tương cao nhất 1 giờ sau khi uống.	III. DƯỢC ĐỘNG HỌC 1. Hấp thu:    + Hấp thu nhanh qua đường uống    + Nồng độ phân bổ trong huyết tương cao nhất  3 - 4 giờ sau khi uống.
2. Phân bổ chuyển hóa:    * Phân bổ trong các mô và huyết tương.    * Chuyển hóa ở ganthành 6 β Naltrexone, chất chuyển hóa có tác dụng đối kháng nhóm OMH.    *Thời gian bán hủycủa Naltrexone khoảng 4 giờ. Thời gian bán hủy của  6 β Naltrexone khoảng 10 giờ.	2. Phân bổ chuyển hóa:    * Phân bổ trong các mô và huyết tương.    * Chuyển hóa ở ganthông qua men Cytochrome P450, chất  chuyển hóa không có tác dụng.    * Thời gian bán hủycủa Methadone  khoảng 24 giờ.
3. Thải trừ: Chủ yếu thải trừ qua thận, nước tiểu.	3. Thải trừ: Chủ yếu thải trừ qua thận, nước tiểu.
IV.TÁC DỤNG KHÔNG MONG MUỐN: 1.  Thường gặp: mất ngủ, lo âu, mệt mỏi, đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, đau đầu, đau cơ, chóng mặt, dễ kích thích, tăng tiết mồ hôi, cảm giác khát, chảy nước mũi, ăn không ngon… 2.  Giai đoạn đầu: thường có một số tác dụng không mong muốn nhẹ và trung bình. Giảm dần theo thời gian, thường mất sau vài ngày đến vài tuần.	IV.    TÁC DỤNG KHÔNG MONG MUỐN:   1. Thường gặp: rối loạn giấc ngủ, buồn nôn, nôn, táo bón, khô miệng, tăng tiết mồ hôi, giãn mạch, gây ngứa, giữ nước, tăng cân, rối loạn kinh nguyệt, rối loạn chức năng tình dục…   2. Ít gặp các tác dụng không mong muốn. Tuy nhiên triệu chứng táo bón, rối loạn chức năng tình dục, tăng tiết mồ hôi vẫn có thể tồn tại trong quá trình điều trị.
V. CHỈ ĐỊNH: Cho người đã cắt cơn và có nguyện vọng được sử dụng Naltrexone để hỗ trợ điều trị chống tái nghiện. 1.   Những người mới nghiện nhóm OMH đã được cắt cơn, giải độc. 2.   Những người đã điều trị cắt cơn và được phục hồi chức năng tâm lý xã hội. 3.   Những người nghiện nhóm OMH đã được điều trị bằng liệu pháp Methadone có nguyện vọng chuyển sang điều trị hỗ trợ chống tái nghiện bằng thuốc Naltrexone (sau khi được cắt cơn từ 7 - 10 ngày).	V. CHỈ ĐỊNH: Cho những người nghiện ma túy nhóm OMH có nguyện vọng được điều trị thuốc thay thế Methadone. 1.   Những người nghiện ma túy nhóm OMH một thời gian quá dài. 2.   Những người đã cai nghiện nhiều lần nhưng thất bại. 3.   Những người nghiện nhóm OMH đã được điều trị bằng liệu pháp Naltrexone nhưng thất bại nhiều lần. 4.   Người nhiễm HIV giai đoạn cuối. 5.   Phụ nữ nghiện nhóm OMH đang mang thai. 6.   Ung thư 7.   Có nhiều tiền án, tiền sự
VI. CHỐNG CHỈ ĐỊNH: 1.     Người bệnh quá mẫn cảm với thuốc, dị ứng với Naltrexone, tá dược của thuốc. 2.     Người bệnh bị tổn thương gan nặng, viêm gan cấp. 3.     Người bệnh đang trong giai đoạn cắt cơn giải độc ma túy nhóm OMH hoặc đang sử dụng các loại thuốc có chứa các chất nhóm OMH. 4.     Người bệnh đang bị rối loạn tâm thần nặng.	VI.CHỐNG CHỈ ĐỊNH: 1.     Người bệnh quá mẫn cảm với thuốc, dị ứng với Methadone, tá dược của thuốc. 2.     Người bệnh bị tổn thương gan nặng, viêm gan cấp. 3.     Người bệnh đang trong thời gian điều trị bằng thuốc đồng vận, đối vận, hoặc vừa đồng vận, vừa đối vận với ma túy nhóm OMH (LAAM, Naltrexone, Buprenophine….). 4.     Người bệnh đang bị rối loạn tâm thần nặng.
VII. THẬN TRỌNG: Thận trọng sử dụng Naltrexone cho những người đã cai nghiện các chất nhóm OMH gồm: 1.   Người bệnh nghiện đồng thời nhiều loại ma túy. 2.   Người bệnh bị bệnh tâm thần. 3.   Người bệnh có tổn thương gan, thận. 4.   Người bệnh là phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú. 5.   Người bệnh nhiễm HIV giai đoạn cuối. 6.   Người bệnh dưới 18 tuổi.	VII. THẬN TRỌNG: Thận trọng sử dụng Methadone  cho những người nghiện nhóm OMH gồm: 1.     Người bệnh nghiện đồng thời nhiều loại ma túy. 2.     Người bệnh bị bệnh tâm thần. 3.     Người bệnh có tổn thương gan, thận. 4.     Người bệnh có tiền sử sử dụng Naltrexone. 5.     Người bệnh nghiện rượu 6.     Người có bệnh mãn tính: hen, phế quản, suy thượng thận, suy giáp, phì đại tuyến tiền liệt, đái tháo đường.
VIII. TƯƠNG TÁC THUỐC: 1.Không sử dụng Naltrexone với các thuốc có chứa các chất nhóm OMH vì nguy cơ ngộ độc các chất nhóm OMH do mất khả năng dung nạp. 2.Khôngsử dụng Naltrexone với Thioridagine vì có nguy cơ gây ngủ gà, đờ đẫn, ngộ độc.	VIII. TƯƠNG TÁC THUỐC: 1. Các thuốc kích thích men cytochrome P 450 của gan làm tăng chuyển hóa Methadone do đó làm giảm nồng độ Methadone trong máu. Các thuốc ức chế cytochrome P450 của gan làm giảm chuyển hóa Methadone, do đó làm tăng nồng độ Methadone trong máu. 2. Một số thuốc kháng HIV(Neviropine, Efavirang) làm tăng chuyển hóa Methadone do dó làm giảm nồng độ Methadone trong máu. 3. Một số thuốc hướng thần như Benzodiazépine có thể làm tăng tác dụng của Methadone do đồng tác dụng. 4. Rượu đồng tác dụng với Methadone trên hệ hô hấp gây nguy cơ suy hô hấp.
IX. THỜI GIAN ĐIỀU TRỊ: Phải duy trì ít nhất là 12 tháng.	IX. THỜI GIAN ĐIỀU TRỊ: Thời gian điều trị tùy từng cá nhân không có điểm giới hạn, thậm chí có thể suốt đời.
DÙ PHƯƠNG THỨC ĐIỀU TRỊ BẰNG THUỐC ĐỐI KHÁNG NALTREXONE HAY THUỐC THAY THẾ METHADONE THÌ BIỆN PHÁP TƯ VẤN – LIỆU PHÁP TÂM LÝ – LIỆU PHÁP GIÁO DỤC – LIỆU PHÁP XÃ HỘI LÀ RẤT QUAN TRỌNG. NẾU NGƯỜI CAI NGHIỆN CHỈ SỬ DỤNG ĐƠN THUẦN THUỐC NALTREXONE HOẶC METHADONE KẾT QUẢ SẼ HẠN CHẾ.

2/ KẾ HOẠCH:

-      Giúp bệnh nhân xác định được nguyên nhân dẫn dắt họ đi vào ma tuý.

-      Nhân viên điều trị phải tìm ra những yếu tố nguy cơcủa bệnh nhân và giúp họ nhận thức được chúng, học tập khả năng vượt qua chúng.

-      Giúp cho bệnh nhânhiểu rằng tái nghiện là một quá trình xảy ra trong nội tâm bệnh nhân và cuối cùng dẫn đến là một hành vi tái sử dụng.

-      Giúp bệnh nhân hiểu được tại sao có cảm giác thèm thuốctrong tư tưởng và học tập để vượt qua cảm giác ấy.

-      Giúp bệnh nhân hiểu và có thể đương đầuvới áp lực củabạn bè cũ, phe nhóm xấu muốn họ tái nghiện.

-      Giúp bệnh nhân có một tổ chức hỗ trợ.

-      Nếu bệnh nhân bị vui hay buồn quá độ, giúp họ nhận ra tình trạng bất thường ấy để tìm cách vượt qua.

-      Nếu bệnh nhân có những nhận thức sai lạc, giúp họ cách xử lý chúng.

-      Giúp bệnh nhân hướng tới một lối sống điều độ, cân bằng.

-      Giúp bệnh nhân tự xây dựng cho mình những biện pháp phòng chống sa ngã và tái nghiện.

3/ BIỆN PHÁP:

Nghiện ma túy là một bệnh mãn tính - khó chữa - dễ tái phát nhưng có thể chữa được.

Não bộ thể hiện những thay đổi một cách rõ ràng sau sử dụng ma túy và những thay đổi này vẫn còn tồn tại rất lâu sau khi đã ngừng sử dụng ma túy.

Điều trị sẽ cho kết quả tốt nhưng với điều kiện:

+ Đúng phương pháp

+ Đúng thời gian

+ Đúng thuốc

+ Đúng người bệnh

Việc PHÒNG BỆNH - CHỮA BỆNH và CHỐNG TÁI NGHIỆNsau cai là BA VẤN ĐỀ LỚN phải được tác nghiệp đồng bộ, phải có một chiến lược khoa học thống nhất - kiên quyết - xuyên suốt - khép kín - kịp thời - thích ứng với đặc điểm của mỗi trường hợp. Bởi lý do nghiện rất đa dạng và phức tạp bắt nguồn từ những xáo trộn khác nhau về cuộc sống, các vấn đề nội tâm - gia đình và xã hội cho nên việc điều trị cai nghiện thích ứng với một bệnh nhân này lại không thích ứng cho bệnh nhân khác, nhưng dù bất cứ bệnh nhân nào, việc điều chỉnh nhận thức - hành vi và nhân cách là điều phải làm, dẫu dùng phương pháp Methadone hoặc chất đối kháng Naltrexone.

Việc kết hợp quản lý bệnh nhân bằng các dịch vụ y tế cùng các liệu pháp tâm lý - giáo dục, thỏa mãn mọi yêu cầu điều trịcủa đối tượng là trọng tâm của mọi kế hoạch điều trị. Chương trình điều trị phải đề ra biện pháp trên cơ sở tuổi, giới tính, trình độ văn hóa, cha mẹ, hoàn cảnh, công ăn việc làm, cũng như tiền sử lạm dụng sức khỏe, lạm dụng tình dục của bệnh nhân. Việc điều trị phải được tiến hành dài ngày với những biện pháp khác nhau theo từng giai đoạn tiến triển của bệnh nhân.

Nghiện ma túy là một bệnh mãn tính có đặc điểm là dễ tái nghiện sau khi cai cho nên điều trị phải là một quá trình dài, bao gồm những biện pháp đa dạng và sự nỗ lực tối đa, ngay cả khi bệnh nhân đã trở về tái hòa nhập cộng đồng. Nhưng do hiểu biết chưa đủ về tính chất nghiện của ma túy lại xảy ra tình trạng bệnh nhân đông, số nhân viên thì ít, trình độ hiểu biết về ma túy có mặthạn chế, tình trạng săn sóc hậu cai không đúng mức nên tỷ lệ tái nghiện hiện nay là rất cao.

Cai nghiện ma túy được gọi là thành công phải đạt được 4 yếu tố:

+ Không tái sử dụng ma túy

+ Có một lối sống chuẩn mực, tự quản lý bản thân

+ Thực hiện thành công sự thay đổi về nhận thức

+ Phục hồi được hệ thống não bộ đã bị tổn thương, ngộ độc vì ma túy.

CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÒNG CHỐNG TÁI NGHIỆN NHÓM MA TÚY  DẠNG KÍCH THÍCH (ATS)

1. CÁC QUY TẮC GIẢM NGUY CƠ (TÁC HẠI):

- Giảm nguy cơ dựa trên khái niệm về “bậc thang mục tiêu điều trị”

- Thừa nhận rằng, đối với một số người, việc từ bỏ ma túy là rất khó khăn và tái nghiện là một phần của quá trình phục hồi.

- Thừa nhận rằng cần có các can thiệp tạm thời để đảm bảo rằng người sử dụng không bị ảnh hưởng sức khỏe không thể hồi phục (như bị nhiễm HIV/Viêm gan B hoặc C) hoặc tử vong do quá liều hoặc hành vi nguy cơ khác.

2. GIẢM NGUY CƠ, CÁC NẤC THANG MỤC TIÊU:

Nếu không thể ngừng sử dụng ma túy trong thời gian ngắn:

-  Giảm số loại ma túy và số lượng từng loại (VD: tiêu ít tiền hơn cho ma túy).

-  Giảm số lần dùng (như chỉ dùng vào cuối tuần; một lần/tháng, trong các dịp đặc biệt).

-  Không tiêm chích ma túy

-  Nếu tiêm chích, không chích chung.

-  Nếu dùng chung, đảm bảo rằng bơm kim tiêm được làm sạch.

3. GIẢM NGUY CƠ/ GIẢM TÁC HẠI:

Kết quả tích cực từ mạng lưới can thiệp đồng đẳng:

- Thử nghiệm ngẫu nhiên can thiệp đồng đẳng trong nhóm thanh thiếu niên sử dụng Methamphetamine ở ChiangMai, Thái Lan (2005 - 2007).

-  Đối tượng trong cả hai nhóm đều báo cáo giảm sử dụng Methamphetamine rõ rệt (99% trong đánh giá ban đầu so với 53% sau 12 tháng).

-  Tăng sử dụng bao cao su liên tục rõ rệt, (32% trong đánh giá ban đầu lên 44% sau 12 tháng).

4. CÁC CHIẾN LƯỢC GIẢM TÁC HẠI CỤ THỂ:

- Tầm quan trọng của lập kế hoạch: khi người sử dụng nói kiên quyết “tôi sẽ không từ bỏ, tôi chỉ muốn giảm sử dụng”, các chiến lược có thể bao gồm hỗ trợ người sử dụng:

- Sử dụng ít hơn (tập trung vào mức độ sử dụng: số lượng hoặc số tiền tiêu cho chất gây nghiện).

- Giảm tần xuất sử dụng (chỉ sử dụng vào cuối tuần; 1 lần/tháng).

- Ổn định vể tâm l‎ý xã hội: giúp ổn định các lĩnh vực khác trong cuộc sống của người sử dụng để họ lấy lại cảm giác kiểm soát được việc sử dụng chất gây nghiện của họ (xây dựng sự tự kiểm soát).

- Tất cả những biện pháp có tác dụng trong giảm tác hại đối với chất dạng thuốc phiện đều có tác dụng với Amphetamin:

- Hoạt động đồng đẳng, giáo dục thay đổi hành vi nguy cơ.

- Điều trị nghiện hiệu quả dựa trên bằng chứng được triển khai để lôi cuốn sự tham gia, duy trì và đem lại lợi ích cho người sử dụng chất.

- Các chương trình trao đổi bơm kim tiêm/bao cao su.

5. CHƯƠNG TRÌNH GIẢM TÁC HẠI CHO NGƯỜI SỬ DỤNG CHẤT KÍCH THÍCH:

- Chương trình trao đổi bơm kim tiêm tại cộng đồng:   

- Nhân viên còn tiến hành phân phát bơm kim tiêm tại nhà và tại cộng

- Tiếp cận đồng đẳng trao đổi bơm kim tiêm thứ cấp

- Người sử dụng nhận dịch vụ tư vấn cá nhân và tư vấn nhóm về giảm tác hại

- Chuyên biệt cho sử dụng chất kích thích

- Người sử dụng được tiếp cận với dịch vụ tư vấn và xét nghiệm HIV, thông tin về HCV, các thông tin sức khỏe khác và được hỗ trợ khi cần.

- Người sử dụng được tiếp cận với các nguồn dịch vụ giảm tác hại khác nhau.

6. CÁC GIẢI PHÁP KHÁC:

​Khuyến nghị:

- Củng cố luật pháp

- Giải quyết bạo lực gia đình

- Vấn đề y tế công cộng STD/HIV

- Phúc lợi cho trẻ em

- Các bệnh nhiễm trùng

- Lạm dụng chất gây nghiện

- Sức khỏe tâm thần

- Đào tạo cán bộ điều trị

- Giáo dục

- Thông tin đại chúng

CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÒNG CHỐNG TÁI NGHIỆN RƯỢU

Cai nghiện rượu cần được thực hiện tại trung tâm cai nghiện nội trú hoặc tại bệnh viện.

Người nghiện rượu cần xác lập một kế hoạch điều trị theo từng đối tượng bao gồm điều trị bằng thuốc, các biện pháp điều trị không dùng thuốc nhằm giúp người nghiện chuyển đổi nhận thức, hành vi, nhân cách và không còn thèm nhớ rượu.

LIỆU PHÁP DÙNG THUỐC:

Liệu pháp dùng thuốc để người nghiện rượu sợ, không còn muốn tái sử dụng rượu. hiện nay có 3 loại thuốc chủ lực cai rượu là: +              Disulfiram +              Naltrexone +              Acamprosate

-> THUỐC CAI RƯỢU DISULFIRAM:

Tên thương mại của Disulfiram là Disulfiram – Antabus – Espénol dưới dạng viên nén.

Liều lượng: viên 250mg x 1 viên/ngày

Tác dụng của Disulfiram

Disulfiram ngăn chặn rượu chuyển hóa chất trung gian Acestaldihyt thành nước và khí CO2, do bị ngăn chặn chất trung gian làm người nghiện khó chịu khi uống rượu thậm chí dù một lượng rất nhỏ. Tác dụng bao gồm: buồn nôn, ói mửa, đỏ bừng mặt, nhức đầu, đau ngực, mắt mờ, ra mồ hôi, khó thở, lo lắng, rối loạn tâm thần. Các triệu chứng trên xuất hiện khapngr 10 phút sau khi uống rượu và kéo dài hơn 1 giờ khiến người nghiện sợ rượu không dám uống nữa.

Các vấn đề cần lưu ý

1-   Thời gian điều trị trung bình khoảng từ 1-2 năm

2-   Không được uống bất kì thức uống nào có cồn 48 giờ trước khi uống liều thuốc Disulfiram đầu tiên.

3-   Chỉ được uống chất có cồn sau khi ngừng uống Disulfiram vài tuần.

4-   Disulfiram làm một số bệnh nhân buồn ngủ, do đó không nên lái xe hoặc vận hành máy móc khi bệnh nhân có cảm giác trên.

5-   Tuyệt đối không ăn uống các loại thức ăn có chứa cồn.

6-   Luôn mang theo trong bóp (ví) 1 thẻ có ghi bệnh nhân đang điều trị Disulfiram và luôn luôn phải liên lạc với bác sĩ điều trị khi xảy ra vụ việc bất thường.

Phản ứng phụ:

Ít gặp, bao gồm: dị ứng, mụn trứng cá, buồn ngủ, mỏi mệt, đau đầu, bất lực. Một số người cai nghiện rượu có cảm giác có mùi kim loại hay mùi tỏi trong miệng. Cảm giác này sẽ mất sau một thời gian.

Trong thời gian qua, ở TP.HCM đã xảy ra tình trạng một số dùng Disulfiram để cai rượu, thậm chí có một số bà vợ lén cho ông chồng nghiện rượu của mình uống thuốc để mà chừa rượu. Kết quả không như y muốn, mà có khi người dùng, nhất là ông chồng không biết đã dùng thuốc, cứ uống rượu nhiều vào, bị ngộ độc rất nặng, phải đi cấp cứu. Do đó, thuốc điều trị phải được sự chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

Thuốc Disulfiram tuy giá rẻ, dễ dùng nhưng chỉ áp dụng được với bệnh nhân chịu hợp tác điều trị hoặc gia đình có thể kiểm soát bệnh nhân uống thuốc.

->  THUỐC CAI RƯỢU NALTREXONE:

Naltrexone lúc ban đầu được sử dụng để cai ma tuý nhóm thuốc phiện (Á phiện - Mocphin – Heroin), nhưng qua các nghiên cứu, các nhà khoa học nhận thấy khi uống rượu, rượu sẽ được chuyển hoá trong cơ thể, gắn kết với một loại protein trong máu và tác dụng vào các thụ thể µ, β… như tác dụng của nhóm OMH gây khoái cảm. Tương tự cơ chế khi ta sử dụng nhóm OMH, các khoái cảm do uống rượu làm người nghiện thích thú và tiếp tục uống rượu. Khi người bệnh điều trị Naltrexone thuốc sẽ ức chế, bịt lỗ khoá tất cả các thực thể nêu trên nên không còn tạo ra khoái cảm, người nghiện mất dần cảm giác hứng thú khi uống rượu do đó sẽ giảm dần lượng uống tiến đến bỏ rượu. Thời gian điều trị trung bình từ 1 đến 2 năm.

ƯU ĐIỂM CỦA VIỆC SỬ DỤNG NALTREXONE LÀ:

1.   Hiệu quả chán uống rượu xuất hiện từ từ do đó bệnh nhân dễ thích nghi với việc giảm liều lượng rượu.

2.   Thuốc không gây các tác dụng phụ khó chịu như khi sử dụng Disulfirame. Vì thế có thể dung cho các bệnh nhân không hợp tác điều trị.

DIỄN BIẾN ĐIỀU TRỊ:

-         THÁNG THỨ NHẤT: Bệnh nhân mất rõ rệt cảm giác thèm rượu. Lượng rượu uống còn khoảng 50%.

-         THÁNG THỨ HAI: Bệnh nhân chỉ còn rất ít cảm giác thèm rượu. Lượng rượu uống giảm 70%.

-         THÁNG THỨ BA: Bệnh nhân không còn quan tâm đến rượu, có thể ngưng uống rượu hoàn toàn.

-         Tuy nhiên để bệnh nhân bỏ hẳn rượu, phục hồi hệ thống não bộ, điều chỉnh nhận thức hành vi nhân cách và giải quyết các vấn đề nội tại, thời gian điều trị phải từ 1 đến 2 năm, kết hợp giữa điều trị dùng thuốc với các biện pháp điều trị không dùng thuốc.

->   THUỐC CAI RƯỢU BẰNG ACAMPROSATE:

Acamprosate dẫn xuất từ muối Ca: Campral – tên biệt dược: Aotal, Zulex. Đây là loại thuốc mới dùng để cai rượu.

Thuốc có tác dụng ức chế vận chuyển GABA và đối kháng Glutamate Receptor – cơ chế tác dụng hiện nay chưa được giải thích rõ ràng, nhưng thuốc có tác dụng làm giảm sự thèm muốn uống rượu. Khác với Disulfiram, Acamprosate không bị tác dụng phụ khi đang uống thuốc mà vẫn sử dụng rượu. thuốc không bị chuyển hoá ở gan, do đó không cần giảm liều ở người bị suy gan.

Acamprosate có cấu trúc tương tự GABA và được cho là ức chế hệ Glutamatergic. Điều này là Acamprosate làm giảm sự hoạt động Glutamatergic thường thấy ở bệnh nhân nghiện rượu. Acamprosate viên nén 333mg Liều dùng từ 1v x2-3l/ngày.

vietnammoi.vn

BÊN TRONG TRUNG TÂM CAI NGHIỆN MA TÚY Ở PHILIPPINES

Trong trại cai nghiện nghiêm ngặt ở Philippines, học viên tham gia hoạt động thể chất, được học nghề và trải qua các khoá huấn luyện.

vietnammoi.vn

NỖI ĐAU MẤT CHỒNG TRONG CUỘC CHIẾN CHỐNG MA TÚY Ở PHILIPPINES

Trong căn nhà nhỏ ở thành phố Pasay, tiếng khóc của cậu bé sơ sinh xé tan màn đêm yên lặng, nơi người mẹ trẻ góa bụa đang một mình nuôi ba đứa con thơ dại.

Đã ba tháng trôi qua kể từ ngày ông và bố đứa trẻ bị bắn chết trong một nhà tù, Harra Kazuo vẫn không thể quên đêm kinh hoàng 6/7 khi ba cảnh sát mặc thường phục mang súng xông vào căn lều của họ.

"Ma tuý đâu? Hãy mang ra đây. Anh có muốn chúng tôi giết anh không", cảnh sát hét lên giận giữ. Họ đưa người chồng Jaypee Bertes, 28 tuổi cùng bố anh này, Renato Bertes, 59 tuổi,về đồn cảnh sát và cả hai bị bắn chết ngay ngày hôm sau.

Theo SCMP, đây chỉ là hai trong hơn 3.000 cái chết liên quan đến ma túy ở Philippines, kể từ khi ông Rodrigo Duterte lên nhậm chức tổng thống hồi tháng 6.

Cảnh sát thường lùng bắt và bắn chết các nạn nhân vào ban đêm, trong khi đó các nhóm tự do tự tuyên bố là "thực thi công lý" thường di chuyển bằng xe máy, tiếp cận nạn nhân và bắn chết họ trên phố. Thông thường, họ sẽ để lại dòng chữ "Tôi là người buôn bán ma túy" bên xác nạn nhân, ám chỉ rằng việc làm của họ là hoàn toàn đúng pháp luật.

Cảnh sát quốc gia Philippines cho biết kể từ khi Duterte đắc cử Tổng thống, gần 1.500 người nghi là tội phạm ma tuý đã bị giết chết trong các hoạt động của cảnh sát, số còn lại do các nhóm tự do thực hiện. Tuy nhiên, không có bằng chứng chứng minh chính phủ liên quan đến nhóm thứ hai.

Harra thú nhận chồng cô là một người buôn ma túy nhỏ lẻ, nhưng bố chồng thì không. Jaypee từng bị bắt vì tội đánh bạc trái phép và sở hữu ma túy nhưng đều được thả nhờ hối lộ cho cảnh sát để giảm tội. Jaypee đã định đi đầu thú vào ngày bị giết.

Hai con gái của cô, hai tuổi và 6 tuổi, cũng ở nhà khi cảnh sát xông vào. Họ lột trần hai đứa trẻ để kiểm tra liệu có ma túy giấu trong người hay không. Những viên cảnh sát hành hung Jaypee, trong khi chĩa súng vào người mẹ đang mang thai và đe dọa giết chết Harra khi cô cầu xin họ dừng tay. Bố chồng cô cũng bị bắt vì tội gây rối khi yêu cầu cảnh sát cung cấp giấy phép làm việc. Harra cho biết họ không tìm thấy mẩu ma túy nào trong nhà.

Sáng hôm sau, Harra được phép gặp lại người thân trong 20 phút.

“Bố chồng tôi thâm tím mặt mày, còn chồng tôi không thể đứng vững và kể rằng anh ấy đã bị đánh”, Harra bàng hoàng nhớ lại.

Cảnh sát thông báo Renato và Jaypee đã bị bắn vài giờ sau đó khi cố giằng súng từ một viên cảnh sát.

Cảnh sát bảo vệ hiện trường một vụ vụ án ở Philippines. Ảnh: Thomas Yau

“Nếu không chống đối, họ có lẽ vẫn còn sống”, Ronald Dela Rosa, chỉ huy trưởng cảnh sát Philippine giải thích cho cái chết của 756 nạn nhân liên quan đến ma túy trong phiên điều trần tại thượng viện vào tháng 8.

Trong phiên điều trần ủy ban Thượng viện hồi tháng 9, Edgar Matobato, kẻ tự nhận một sát thủ, đã nói Tổng thống Duterte từng chỉ huy một biệt đội tử thần chuyên giết người, từ khi ông còn là thị trưởng thành phố Davao. Matobato mô tả ông Duterte chính là người đứng sau biệt đội tử thần đã sát hại hơn 1.00 người. Tuy nhiên, Tổng thống Phillippines phủ nhận những cáo buộc trên.

Người phát ngôn của Ủy ban Jacqueline Ann de Guia cho rằng chính những chính sách quyết liệt của Tổng thống đã tạo điều kiện cho các nhóm tự do giết người vô tội vạ.

Trong khi đó, những giải thích nói trên không đủ để thuyết phục uỷ ban nhân quyền Philippines, tổ chức hỗ trợ gia đình những người thiệt mạng.

"Chúng tôi đã xem xét một số trường hợp và phát hiện nhiều nạn nhân bị giết không hề chống cự', Diana de Leon, một điều tra viên của uỷ ban, cho biết. Cô cũng nói có bằng chứng cho thấy cảnh sát cũng tham gia buôn bán ma tuý.

Nhìn lại những gì đã xảy ra, Harra chỉ có một ước nguyện: "Tôi phải đấu tranh giành lại công lý cho chồng. Tôi muốn con tôi sau này tự hào về mẹ chúng".

Hồng Thủy

Theo VNM - PL.XH